ไม่รู้กาลเทศะ

ถาม :  ลูกสาวอยู่ชั้น ป. 6 แล้วได้รับเอกสารจากเพื่อนซึ่ง print มาจาก Internet เป็นเรื่องเกี่ยวกับเพศสัมพันธ์ในวัยเรียน รวมถึงลูกชอบพูดจาทะลึ่ง เราควรจะพูดคุยทำความเข้าใจกับลูกอย่างไรคะ เพื่อไม่ให้ลูกใจแตก และแสดงออกอย่างเหมาะสม

ตอบ :  เมื่อลูกเข้าสู่วัยรุ่น การเปลี่ยนแปลงทางร่างกายและฮอร์โมนทำให้ลูำกมีความสนใจเรื่องเพศมากขึ้นเป็นเรื่องธรรมดา โดยเฉพาะในสังคมยุคปัจจุบันที่วัยรุ่นสามารถเข้าถึงเรื่องเกี่ยวกับเพศได้เพียงใช้ปลายนิ้วมือคลิก แต่เรื่องทางเพศในอินเตอร์เน็ตมักเป็นเรื่องที่ไม่ถูกต้องและไม่เหมาะสมกับสังคมและวัฒนธรรมของเรา รวมทั้งพ่อแม่ส่วนใหญ่ยังขาดทักษะในการสอนเพศศึกษาแก่ลูก วัยรุ่นจึงมักมีความรู้เรื่องเพศศึกษาที่ไม่ถูกต้องเหมาะสม และมีพฤติกรรมทางเพศไม่เหมาะสมตามมา ส่วนหนึ่งก็เป็นเพราะสังคมของเราสนับสนุนให้เด็กและวัยรุ่นก้าวทันเทคโนโลยี โดยยังไม่มีการเตรียมเด็กและวัยรุ่นให้พร้อมและรู้เท่าทันการใช้เทคโนโลยีเสียก่อน

คราวนี้พ่อแม่จะพูดคุยทำความเข้าใจกับลูกอย่างไรเมื่อลูกมีความสนใจเรื่องเพศสัมพันธ์ในวัยเรียน ลำดับแรกพ่อแม่ต้องปรับทัศนคติต่อความสนใจเรื่องเพศของลูกว่าเป็นเรื่องปกติธรรมดาตามวัย เรื่องเพศไม่ใช่เป็นเรื่องน่าอาย เรื่องที่ต้องปิดบัง หรือเป็นเรื่องลับๆ ล่อๆ แต่เป็นเรื่องที่ลูกต้องมีความรู้อย่างถูกต้อง พ่อแม่จะได้ไม่ลำบากใจในการพูดคุยเรื่องนี้กับลูก ถ้าพ่อแม่ไม่กล้าพูดคุยกับลูก เขาก็จะไปหาข้อมูลที่ไม่ถูกต้องเองในที่สุด ความจริงแล้วเรื่องเพศก็เป็นพฤติกรรมที่เกิดจากความต้องการตามธรรมชาติอย่างหนึ่ง แต่คงเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนกว่าเรื่องอื่น เพราะมีค่านิยมทางสังคมและวัฒนธรรมมาเกี่ยวข้องด้วยมาก

ก่อนที่จะพูดเรื่องนี้ พ่อแม่ก็ต้องสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับลูกเป็นพื้นฐานเสียก่อน คือต้องเข้าใจพัฒนาการและความต้องการตามวัียของวัยรุ่น สร้างบรรยากาศในครอบครัวให้มีการพูดคุยในเชิงบวกเป็นส่วนใหญ่ ไม่ใช่วิธีการพูดบ่นหรือตำหนิพฤติกรรมของลูกอยู่ตลอดเวลา เรื่องทางเพศที่ต้องสอนนอกจากการเตรียมตัวในเรื่องการมีประจำเดือนและสุขอนามัยทางเพศแล้ว ก็ยังมีเรื่องที่วัยรุ่นรู้จักการเปลี่ยนแปลงทางด้านอารมณ์และพฤติกรรมของตนเอง รวมทั้งการจัดการกับความต้องการทางเพศอย่างเหมาะสม ทักษะในการสร้างสัมพันธภาพกับเพื่อนต่างเพศที่สอดคล้องกับสังคมและวัฒนธรรมของไทย และต้องสอนให้รู้่จักความแตกต่างระหว่างเพศหญิงและเพศชายในเรื่องสัมพันธภาพและความต้องการทางเพศ เช่น ความใกล้ชิดทำให้วัยรุ่นเพศชายเกิดความต้องการทางเพศ ในขณะที่เพศหญิงรู้สึกอบอุ่นใจ คือไม่ได้ต้องการมีเพศสัมพันธ์มากเท่ากับความใกล้ชิด แต่ความใกล้ชิดจะำนำไปสู่การมีเพศสัมพันธ์ในที่สุด

วัยรุ่นที่มีปัญหาใจแตกจากหลายปัจจัย ที่สำคัญคือปัญหาความสัมพันธ์ในครอบครัว โดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างวัยรุ่นกับพ่อแม่ บางครอบครัวเกิดจากการมีเวลาให้กับลูกน้อยมาตั้งแต่เด็ก วัยรุ่นจึงต้องขวนขวายไปหาความสุขภายนอกครอบครัวทดแทน ปัจจัยบางอย่างก็เกิดจากตัววัยรุ่นเอง เช่น วัยรุ่นที่เป็นโรคสมาธสั้นจะมีลักษณะเบื่อง่าย หุนหันพลันแล่น และต้องการสิ่งเร้าตลอดเวลา เป็นต้น วัยรุ่นบางคนอาจมีปัญหาทางจิตเวชอย่างอื่น แล้วยังเกี่ยวข้องกับแบบอย่างในเรื่องพฤติกรรมทางเพศของพ่อแม่ด้วย มีการวิจัยพบว่าครอบครัวที่มีกิจกรรมทางศาสนาสม่ำเสมอลูกจะมีปัญหาพฤติกรรมทางเพศลดลง การป้องกันไม่ให้ลูกใจแตกต้องไปแก้ปัจจัยที่จะเป็นสาเหตุดังกล่าวครับ

แหล่งข้อมูลที่มา :  teens & family
                         Vol.11 No.122 May 2006

ผู้แต่ง               :  นพ.ศิริไชย หงษ์สงวนศรี
                          คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี